> menu inklappen <
algemeen
adressen/contacten
equipment buy/sell
fail-gallery
press information
for sale!
weblog/news
apparatuur foto's
Elcom PAN2000
HP 331A distortion analyser
Leader LDM-815 dipmeter
Philips PM2524 multimeter
Rigol DS-1054Z
Sayrosa 261 frequency counter
Schlumberger FS30 / FSM500
APRS
APRS inleiding
APRS termen en definities
APRS protocol
radio instellingen
station types
SSID
symbolen
applicaties/software
internet info (realtime kaart)
hardware
(on)bemand zenden
banden
27Mc
FRS
LPD
PMR
componenten
(E)EPROM
crystals
resistor coding
connectoren
12VDC connector
coax connectors
documentatie
books
FUP1DZ manual
jargon
Morse code
NATO alphabet
Q-codes
radio notebook
serial port/RS232
elektronenbuizen
6H2N-EB / 6N2P / ECC83 / 12AX7
algemene informatie
ATP4 elektronenbuis
elektronenbuis codering
elektronenbuizen
gloeistroom/-spanning
IV-25 dot bar VFD
reactiveren/reformeren
stabilisatiebuizen
filters/combiners
23 cm duplex filter
Aerial Facilities BPD-410/420-3N
Celwave P522 UHF duplexer
Hoxin DX-720 diplexer
JWX triplexer broadcast/VHF/UHF
Kenwood LF-30A LPF
Motorola UHF cavity combiner
Radiosystem RS460 cavity BPF
stub filter
basics: diplexer or duplexer
surplus (defensie)
Racal Cougar introduction
Racal PRM4515L technical description
Racal PRM4515L data protocol
Racal Cougar SMT Amplifier TA4523L
Racal Cougar Fill Gun; MA 4083
Racal Cougar PRM1545L
LV-80 RF PA
Racal VRM5080
SEM35
SEM25 transceiver
SEM25 gloeispanning
SEM power distribution
SEM antennetuner (AGAT)
RT-3600 introduction
RT-3600 connector repair
CX-3600 power cable
LS-4621 loudspeaker unit
MT-4620 mounting
CG-5826 antenna cable
RT-4600 repair
AM-65/GRC
surplus service
NSN codes
surplus radio colors
document coding
surplus (industrie)
BBC Vericrypt 1100
Motorola GM950 (70 MHz)
Polyphaser
Rohill R-2050
Teletron/Condor
Teltronic M-250
surplus (telefonie)
Ericsson F-955
Ericsson F-955 modifcations 2017
Ericsson RS203/RS2062
Radiosystem monitoring unit
Radiosystem RS950
Radiosystem RS951
Rohde & Schwarz CMD53
mechanica
lathe
krimplak
schroefdraad
verspanen
meetapparatuur
10/20/30 dB RF attenuator
Agilent 8591C
BG7TBL 10 MHz bandpass filter
BG7TBL noise source
Bird 8201 dummy load
Daiwa CN-101L
Daiwa CN-801
HP 8782B vector signal generator
HP P382A verzwapper
impedance converter 50/75 Ohm
x-tal tester (DIY project)
Krohn-Hite 4100 signal generator
Marconi 2955A
Marconi TF2163
Radiosystem AB dummy load
Rigol DSA815-TG
Rohde & Schwarz CMT54
Rohde & Schwarz CMU200
Rohde & Schwarz ZVM
Rohde&Schwarz SMT 02
Spinner dummyload
Zetagi DL50 dummyload
tijdstandaard/GPSDO/OSC
10 MHz distribution amplifier
10 MHz low pass filter
BG7TBL GPSDO
Frequency Electronics FE-5680A
GPSDO time display
HP 10811 OCVCXO
leap second
RS920 10MHz oscillator
timestandard (general)
tijdstandaard; VE2ZAZ
time standard; W5OJM
Trimble 34310-T OCVCXO
Yaesu FT-8x7 (TC)XO
meetapparatuur (info)
(poor mans) spectrum analyser
dummyload
frequentieteller
functiegenerator
meetverzwakker
octopus component tester
oscillator adjustment
staandegolfmeter
Step Attenuator
test- en meetapparatuur
modificaties
Counter 1 MHz input mod.
Icom IC-756PRO fan mod
Yaesu FT-897/FT-897D
Yaesu MH-48 lock mod
naslagwerk
(coax) kabels coderen
AWG wire table
coax kabels testen
checking, cleaning and overhauling
DTMF
Yaesu FT-8x7 CAT port
paneelbouw
s-meter
Selcall / 5TVO
output impedance
projecten
afregelen FT-8x7(D)
counter prescaler
CTCSS module
FT-2000 headset
FT-2000 remote
FUP1DZS meetzender
Geloso G.1/1040-A
Geroh AKAC019 liermast
go-kit FT-7800
headset (Avcomm)
RF power amplifier
hoofdtelefoon versterker PL500
Icom IC-25E
Kerona AR-301 rotor
KLV 400 RF PA ombouw
MFJ-948 antenna tuner
Nixie clock
parallelle poort controller
Pixie CW TX
programmeren FT-8x7
TH-D7E tracker
uTracer 3+
VSWR SA meetbrug
Yaesu FT-857/897 meter
zwaai Alinco DR-135E MkII
publicaties
elektromigratie in filters
Ruisvrij squelch schakelen
SINAD
modems/trackers
AEA PK88 TNC
Baycom modem
Byonics TinyTrak 4
Byonics TinyTrak3
DK9SJ TNC2S TNC
TNC7multi / TNC2multi
antennetuners
Ameritron ATR-20 tuner
MFJ-901b antennetuner
MFJ-948 antennetuner
MFJ-971 antenna tuner
antennes
Diamond X-30N antenna
Logper antenna 1,35...9,5 GHz
voedingen
Maas/KPO/Manson SPA-8230 voeding
Samlex SEC 1223 voeding
(zend)ontvangers
Baofeng UV-5R
Icom IC-2e
Icom IC-705
Icom IC-706
Icom IC-7100
Icom IC-7300
Kenwood TH-D7E
Kenwood TS-830M
QYT KT-8900
Telefunken ELK 639
Triple-P TXU-1256 repeater
Wouxun KG-UVD1P
Wouxun speakermike
Yaesu FT-101E
Yaesu FT-1500M
Yaesu FT-1802
Yaesu FT-2000
Yaesu FT-2800M
Yaesu FT-3D portofoon
Yaesu FT-7800
Yaesu FT-817
Yaesu FT-857(D)
Yaesu FT-897(D)
Yaesu FT-8x7 serie
Yaesu FT-991
Yaesu FTM-100
reparaties
capacitors
Geloso 3227 versterker
Icom IC-706mkIIG
Kenwood TS-830M
LeCroy waveAce 2004
Lorenz SEM25
Yaesu FT-817
Yaesu FT-897D
schakelingen
elektret microphone
Time Domain Reflectometer
theorie
aarding
antennetuner
waves
snubber diode
gereedschap
Minipro TL866 programmer
Velleman VTSSC50N soldering station
Yihua 852D+ soldeering station
ZD-409 desoldering tweezer
ZD-915 desoldering station
EMC/EMI
9/150 kHz HPF
decoupling capacitors
ESH2-Z5 LISN
Line Impedance Stabilisation Network
werkplek
component archive
soldering
workshop tips
veiligheid
Beryllium oxide
EM veldsterkte
radioactiviteit
harardous radiation?
avionica
Avionics 'virus'
Avionics safety!
Avionics power
Avionic basics
Eicor Class-A Inverter
Racal 80794 CDU
Smiths Radio Altimeter
Smiths Director Horizon H6
Smiths Fuel Quantity Indicator
Bendix turn and slip indicator
Ferranti FTS 21T turn and slip indicator
Ferranti FEI30 display unit
Kearfott vertical gyroscope
VDO ST443-3 Nozzle Position Indicator
Tornado TV TAB DU: introduction
Tornado TV TAB DU: original use
Tornado TV TAB DU: frame module
Tornado TV TAB DU: wire harness
Tornado TV TAB DU: keyboard module
Tornado TV TAB DU: CRT module
Tornado TV TAB DU: LVPS
Tornado TV TAB DU: HVPS
Tornado TV TAB DU: A1 PCB
Tornado TV TAB DU: A2 PCB
Tornado TV TAB DU: A3 PCB
Tornado TV TAB DU: A4 PCB
Tornado TV TAB DU: A5 PCB
Tornado TV TAB DU: A6 PCB
Tornado TV TAB DU: reverse eng.
overig
Gamma Scout
PI3WAD V1
SV500 radiation meter
|
inleiding
|
Elektronenbuizen hebben doorgaans een gloeidraad om een "elektronenwolk" te produceren. Door het opwarmen van de gloeidraad komen er elektronen vrij die nodig zijn om de elektronenbuis op te laten werken. De elektronenafgifte is optimaal bij een zekere spanning en stroom. En volgens de wet van Ohm hoort hier een zekere weerstandswaarde bij. Een eigenschap van een gloeidraad is dat de weerstand in koude toestand lager is dan in warme "bedrijfstoestand". Dit kan voor problemen zorgen in de vorm van slijtage met falen als gevolg. Dit artikel behandeld een aantal mogelijkheden om de levensduur en prestaties van elektronenbuizen te verlengen.
|
PCL86 triode/pentode
|
Het meest eenvoudig is om de mogelijkheden aan de hand van een voorbeeld te beschrijven. In mijn geval was ik aan het testen met een setje PCL86 elektronenbuizen. Dit is een buis met een triode en een pentode in één. Deze is ideaal om een audio versterker van te bouwen van een paar Watt. "P" buizen zijn heel veel toegepast in oude (kleuren) televisies. Deze televisies zijn massal gedemonteerd en daarmee zijn er veel van dergelijke "P" buizen te vinden. De gloeidraden van meerdere buizen stonden in serie waardoor deze een ongebruikelijke spanning (kunnen) hebben. Doorgaans is 6,3V een gebruikelijke spanning, maar in het geval van de PCL86 is de werkspanning 13,3V. De gloeidraad van de PCL86 werk zoals gezegd op 13,3V en dan loopt er een stroom van 300mA. De spanning gedeeld door de stroom is de weerstand. Dus afgerond is de weerstand in warme toestand: 13,3V / 0,3A = 44,3Ohm. In koude toestand meet ik met de multimeter 7Ohm als weerstand van de gloeidraad. Dit is aannemelijk doordat de gloeidraad in koude toestand een lagere weerstand heeft. En hier zit ook het mogelijke probleem...
|
Het (voort)bestaan van deze website wordt mede mogelijk gemaakt door aanbieden van onderstaande reclame.
|
optie 1: zonder regeling
|

In deze situatie is de gloeidraad op 13,3V gevoed zonder bijkomende componenten. Zo blijkt dat er in warme toestand de gewenste 300mA loopt bij 13,3V. De problemen verschijnen echter bij de koude toestand. De interne weerstand is in koude toestand 7Ohm. 13,3V / 7Ohm = 1,9A! De slijtage van een gloeidraad wordt primair bepaald door de stroom. En ruim zes maal de nominale stroom is niet goed voor een elektronenbuis. Doordat de stroom zo extreem is, warmt de gloeidraad zeer snel op en verhoogt de weerstand dat vervolgens het negatieve effect compenseert. Ondanks de compensatie zal er zeer waarschijnlijk onherstelbare schade opteden. Ga maar na, een "normale" gloeilamp gaat vrijwel altijd kapot bij het inschakelen van de spanning. Daaruit is af te leiden hoe veel langer een lamp mee kan gaan als de inschakelstroom beperkt wordt...
|
optie 2: weerstand
|

In deze situatie is een weerstand toegevoegd. Weliswaar is de waarde niet van een bestaande E12 waarde, maar het is ook maar een rekenkundig voorbeeld. De weerstand en de gloeidraad nemen dezelfde stroom op doordat deze in serie staan. Uit de berekening blijkt dat in warme toestand de spanning over de weerstand 1,71V is en de spanning over de gloeidraad (vrijwel) de gewenste 13,29V is. In koude toestand zal er door de lage weerstand in de gloeidraad alsnog een stroom van 1,18A lopen! Door het kiezen van een andere voedingsspanning en bijbehorende weerstand waarde kan de stroom worden beperkt, maar het zal nooit ideaal worden. Temeer omdat er een groot gedeelte van de energie in de weerstand om wordt gezet in "verloren" warmte, ongeveer 513mW contimue. (1,71VDC * 0,3A = 0,513A)
|
Het (voort)bestaan van deze website wordt mede mogelijk gemaakt door aanbieden van onderstaande reclame.
|
optie 3: stroomregeling (optimaal)
|

Deze schakeling is de voorgestelde schakeling als zijnde optimaal. Er is een LM317T spanningsregelaar toegepast. Dit is een spanningsregelaar die gelijkspanning tot 1,5A stroom kan verwerken en een spanningsverschil van maximaal 40VDC aan kan. Door de referentie aansluiting is het mogelijk om een gewenste spanning in te stellen. Echter is hier een truc toegepast om met de spanningsregelaar de stroom te regelen. Het is een gegeven dat het spanningsverschil tussen de uitgang van de regelaar en de referentie aansluiting altijd 1,25VDC is. Spanning gedeeld door de stroom is de weerstand. Dus afgerond is 1,25VDC / 0,3A = 4,2Ohm. Met andere woorden zal er altijd 300mA lopen door de weerstand bij 1,25VDC. Het gevolg is dat volgens de schakeling de elektronenbuis in warme toestand 297mA heeft bij 13,16VDC. In koude toestand zal de stroom ook altijd 300mA zijn, dus de spanning terug regelen bij een lagere belastingsweerstand van de gloeidraad. In de praktijk zal bij inschakelen van de voeding, de spanning terug worden geregeld tot ongeveer 2VDC in koude toestand bij 7Ohm gloeidraadweerstand. Naar mate de draad warmer wordt en de gloeidraad weerstand toeneemt, zal de stroom oplopen totdat deze stabiliseert op 297mA. Kortom, de gloeidraad wordt qua stroom altijd gelijk belast en zal hierdoor veel langer mee gaan. De vaste weerstand heeft in dit geval 1,25V bij 300mA te verwerken, dus zal 375mW in warmte omzetten. Dat ten opzichte van 3,9W warmteverlies in de gloeidraad is netjes lijkt mij. Als je voornemens bent om een apparaat met elektronenbuizen te bouwen, zou ik deze schakeling in het ontwerp integreren. De levensduur van de elektronenbuizen wordt verlengt hetgeen prettig is. Om de schakeling helemaal netjes te maken is het aan te raden een LM317T spanningsregelaar daadwerkelijk als spanningsregelaar voor de stroombeperking toe te passen. Dan wordt de spanning of de stroom beperkt al na gelang het eerst bereikt is. Dit kan overspanning tegen gaan, hoewel de kans hierop nihil is. Ik heb de spanningsregeling zelf niet toegepast omdat de stroom leidend is. Vergeet in het geval van de spanningsregeling niet om 1,25VDC bij de gewenste gloeispanning op te tellen omdat dit verloren gaat in de weerstand van de stroomregeling.
|
opgloei tijden
|
Voor drie elektronenbuizen heb ik de opgloeitijden van de gloeidraad bepaald. Dat wil zeggen wat de tijd is tussen inschakelen van de voeding, via stroombegrenzing, waardoor de spanning oploopt tot de werkspanning. Deze tijd is nodig om de gloeidraad van de elektonenbuis op te laten "starten". Voordat de gloeidraad opgegloeid is, is het advies om de hoogspanning niet op de elektronenbuizen te zetten. Doordat er in koude toestand geen elektronenwolk is, is de interne weerstand van de buis anders dat kan leiden tot verkeerde spanningen en stromen in de schakeling.
testresultaten Voor drie buizen die ik bij de hand had, heb ik onderstaande opgloeitijden bepaald. - EL34 eindpentode (AF): 1,5A @ 6,3VDC (9,45W) = 17 seconden - ATP4 eindpentode (RF/AF): 340mA @ 2,3VDC (782mW) = 4,2 seconden - ECC83 voorversterker dubbeltriode (AF): 150mA @ 12,6VDC (1,89W) = 13 seconden
rekenkundig verband Op basis van de bevindingen heb ik geprobeerd om een rekenkundig verband te bepalen. Dan zou aan de hand van de stroom, spanning, weerstand of vermogen de opgloei tijd bepaald kunnen worden. Op basis van deze drie metingen is helaas geen rekenkundig verand te bepalen. Wel is duidelijk dat een gloeidraad van een hoger wattage meer tijd nodig heeft om op te gloeien. Daar het beperkt blijft tot een tiental seconden wordt aangenomen dat de opwarmtijd tot een halve minuut tot een minuut voldoende is.
|
Het (voort)bestaan van deze website wordt mede mogelijk gemaakt door aanbieden van onderstaande reclame.
|
Het aanbieden van de kennis via deze website kost tijd, energie en geld. Het is heel leuk om kennis te kunnen delen en anderen hiermee te kunnen helpen, maar ook alle kosten worden uit privé middelen voldaan. Er zijn onder andere kosten voor de hosting aanbieder om de site te kunnen laten bestaan. Mijn doel is om de inhoud aan te kunnen blijven bieden zonder reclame, maar de kosten worden hoger waardoor financiële middelen nodig zijn. Dus een bijdrage van €3 wordt zeer op prijs gesteld. Het is mogelijk om op een veilige manier een financiële bijdrage van €3 (of een veelvoud hiervan) te kunnen leveren. Klik op de knop hieronder om via Ko-fi een donatie te verzorgen.
|
|